تحلیل کسب و کار

میدانیم الان داریم در دنیایی زندگی و رشد میکنیم که همواره با تهدید ها و فرصت های متفاوت در حوزه کسب و کار رو به رو هستیم. در این مقاله از وب سایت هوش ثروت قصد داریم که به صورت کاملا حرفه ای با تحلیل کسب و کار آشنا شویم و بعد از درک کامل آن، باید یاد بگریم که چطور میتوانیم به یک تحلیلگر حرفه ای تبدیل شویم، پس با ما همراه باشید تا نکات خوبی را یاد بگیرید.

اهمیت تحلیل مشکلات کسب و کار

همواره سازمان ها و شرکت ها به دنبال حل مشکلات خود هستند و برای این کار از هر فرصتی که با آن روبرو هستند استفاده میکنند و برای یافتن پاسخ سوالات خود در راستای رفع اشکال، تلاش کرده اند تا بفهمند، چگونه میتوانیم این مشکلات را شناسایی کنیم؟ و راه حل مناسبی برای آنها انتخاب کنیم؟ و یا چگونه میتوانیم به درستی این راه حل را انجام دهیم ؟

بدین ترتیب این سوالات ذهن مدیران را مشغول کرده است و البته همینطور دغدغه نحوه استفاده بهینه از فرصت‌های پیش‌ رو و شناسایی فرصت‌ها و استفاده از آن‌ها را دارند، تا در نهایت به بالاترین بازدهی و کیفیت برسند.

چرا به تحلیل کسب و کار در پروژه ها نیاز داریم؟

مدیران پروژه همیشه درگیر ارائه محصول پروژه، با توجه به زمان، هزینه و کیفیت مشخص هستند و نگاهی کلان بر پروژه دارند، و وظیفه اصلی آنها هدایت تیم پروژه و برداشتن موانع و مشکلات جاری از سر راه آنها است.

در این میان وجود نقشی که بتواند با تمرکز به جزئیات حرفه های پرسنل گوش دهد، از تولید محصول بر حسب نیازمندی ها اطمینان داشته باشد، مشکلات کسب و کار را شناسایی کند و برای مدیریت درخواست ها در کنار مدیر پروژه حضور داشته باشد، می‌تواند بسیار مفید و حتی شگفتی‌ساز باشد.

مجموعه ی این رفتار ها تحلیل کسب و کار را رقم میزند که خود زیر مجموعه از بیزینس کوچینگ یا کوچینگ کسب و کار به شمار می‌آید و این بخشی از فوایدی است که تحلیلگر کسب و کار برای پرژه شما انجام میدهد.

البته چه بسا بسیاری از مدیران پروژه با گذراندن دوره های مربوطه و دریافت گواهینامه های مرتبط، میتوانند به این توانایی دست یابند و به این صورت میتوانند، نقش مهم تری را در سازمان ایفا کنند و باعث میشود در جایگاه شغلی خود موفق تر عمل کرده و به درجه های بالاتری نیز برسند شما به عنوان یک مدیر همواره با سوالاتی تیز مواجه هستید :

• سازمان ما در چه زمینه‌هایی دچار مشکل است؟
• چه نوع فعالیت جدیدی را باید به طیف وظایف اضافه کنیم؟ و کدام فعالیت را چگونه باید حذف کرد؟
• از چه روش‌های دیگری می‌توانیم استفاده کنیم تا منفعت سازمان به حداکثر و هزینه‎‌های آن به حداقل برسد؟
• کدام‌یک از فعالیت‌های جاری نیاز به توجه بیشتری دارند؟
• چگونه می‌توان برای موفقیت در محیطی که مدام در حال تغییر است، اقدام کرد؟

از این موضوع بگذریم کسب و کار مجموعه ای از مفاهیمی مانند مدیریت بازار، مدیریت مشتریان، مدیریت تامین کنندگان و… است.

چرا تحلیل کسب و کار در سازمان ها ضروری است؟

میتوان گفت بسیاری از سازمان ها علاوه بر انجام کارهای روزمره و معمول خود، در راستای استفاده از فرصت‌ها و مقابله با تهدیدها، ناچار به اعمال تغییرات سازمانی و یا بهبود و توسعه فرآیندها برای دستیابی به یک محصول یا خدمت جدید هستند.

به فرض مثال وقتی یک سازمان در شرایط رکود اقتصادی با کاهش قدرت خرید مشتریان روبرو می‌شود و این امر باعث کاهش فروش سازمان می‌شود چه باید بکند؟

وقتی به دلیل اعمال تحریم‌ها و یا افزایش نرخ برابری ارز و خروج یکی از رقبا از بازار، فرصت افزایش سهم بازار خود را دارد چگونه می‌تواند از این فرصت به بهترین وجه استفاده کند؟

چگونه باید نقاط ضعف و مشکلات موجود در فرآیندها و یا محصولات خود را بیابد؟ و برای حل این مسائل برنامه ریزی کند و راه حل مناسب را پیدا کند؟

تحلیلگر کسب و کار کیست؟

تحلیلگر کسب و کار (Business Analyst) کسی است که با شناخت از فرآیندها، محصولات و محیط سازمان، می‌تواند برای حل مشکلات و استفاده از فرصت‌ها، با همکاری دیگر اعضا، راه حل مناسب و قابل اجرا برای رشد و توسعه سازمان را شناسایی کند.

بسیاری از تحقیقات و نظر سنجی ها نشان دهنده‌ی این است که درخواست سازمان‌ها، برای استفاده از متخصصان تحلیل کسب و کار تا سال 2020 در حدود 20 درصد افزایش خواهد یافت.

البته هر کدام از ما در هر نقشی که در سازمان داریم، مدیر ارشد هستیم مدیرعامل هستیم یا از مدیران میانی یا کارشناسان سازمان، میتوانیم در نقش یک تحلیل گر کسب و کار ظاهر شویم و برای کسب و کار خود این نقش بسیار مهم را ایفا کنیم و لزوما نیاز به تعریف یک جایگاه خاص در ساختار سازمان برای تحلیلگر کسب و کار نیست.

نقش تحلیل­گر کسب و کار چیست؟

تحلیلگر کسب وکار که به اختصار به آن (Business Analyst) BA گفته میشود، به شخص یا تیمی اختصاص دارد که مراحل مختلف آنالیز کردن تیم را انجام میدهند.

تجربه همراه با دانش تجزیه تحلیل به 6 قدم تقسیم شده است (حوزه دانش) که در سطوح مختلف سازمان یعنی استراتژی، تاکتیکی و عملیاتی انجام میشود.

بر اساس این چشم انداز های پنج گانه که تعریف شده است، میتوان گفت که تحلیلگر کسب و کار میتواند در حوزه های مختلفی ایفای نقش کند.

مجموعه اقداماتی که برای تحلیل کسب و کار باید انجام دهید

بد نیست بدانید که برای تحلیل کسب و کار چه وظایفی را باید به عنوان تحلیلگر یا بیزینس آنالیست انجام دهید، که در ادامه با بخشی از آن آشنا میشوید:

1. با همکاران داخلی ارتباط برقرار کنید تا نیازهای بخش ها و سازمان را به طور کلی درک کنید.
2. فرصت ها و خطرات احتمالی را در نظر بگیرید و به عنوان پیشنهاد ارائه دهید.
3. از قبل فرآیند یا اطلاعاتی که برای ارائه نظرات توصیه هایتان نیاز دارید، تهیه کنید.
4. در مورد بهترین روش معرفی توصیه و ایده های خود، میتوانید از مدیر ارشد بخواهید نظر بخواهید.
5. از هرگونه نگرانی و استرس جلوگیری کنید و با اطمینان توصصیه ها و ایده های خود را مطرح کنید.
6. در روز هر اتفاقی که میفتد را گزارش دهید و در صورت لزوم به ذینفعان ارائه دهید.
7. ایجاد تغییرات را به عهده ی کارمندان بگذارید و به بخش پشیبانی نیز کمک کنید.
8. باید برنامه ای برای ارزیابی تاثیر تغییرات ایجاد شده داشته باشید، از جمله نظارت و گزارش گیری مدوام.

الزامات شغلی برای تحلیلگر کسب و کار

برای کسب موقعیت شغلی تحلیلگری باید موارد تحصیلات، سابقه کار و مدرک معتبر را فراهم سازید. 

• تحصیلات: جایگاه شغلی تحلیلگر کسب و کار، معمولا نیاز به مدرک لیسانس در حوزه های مربوطه مثل حسابداری، سرمایه، مدیریت بازرگانی، اقتصاد، آمار و اطلاعات، علوم سیاسی و جامعه شناسی دارد. 
•  سابقه کار: در برخی موارد ممکن است از شما سابقهه کاری بخواهند، این سابقه می تواند در حد دو الی سه سال باشد. 
•  مدرک معتبر: مدارک اعطایی از مؤسسه بین المللی تجزیه و تحلیل کسب و کار IIBA به عنوان گواهی های معتبر بین المللی تحلیلگران حرفه ای شناخته می شوند. این سازمان دو نوع گواهی ارائه می دهد و آزمون هر یک کامپیوتری بوده و شامل چندین سؤال چهار گزینه ای است. 

آینده شغلی در رشته تحلیل کسب و کار

بر اساس آمار ادارهٔ کار کشور آمریکا پیش بینی می شود که میزان استخدام برای انواع تحلیلگران کسب و کار، بین 7% تا 27% در ده سال آینده رشد خواهد داشت.

این ارقام مشابه و حتی سریع تر از نرخ رشدی دیگر مشاغل از سال 2016 تا 2019 بوده است؛ پیش بینی نرخ رشد شغلی تحلیلگران بودجه و سیستم بین 7% تا 9% است در حالی که این اعداد برای آنالیزورهای مدیریتی و تحقیقات عملکردی بین 14% تا 27% تا سال 2026 خواهد بود؛ پس اگر به این رشته علاقه دارید بهتر است به سمت مدیریت یا تحقیقات عملکردی گرایش پیدا کنید. 

سخن آخر

تحلیلگران کسب و کارها افرادی هستند که نقش مهمی را در عملکرد و کیفیت یک کسب و کار دارند و با لایه های مختلف یک بیزینس ارتباط دارند.